BAKKERSWANDELING 2
‘VAN MARKT TOT KATELIJNEPOORT (HONGERSNOODMOLEN)’
IN DE VOETSPOREN VAN HET BRUGSE BAKKERSAMBACHT
EN VIJF BAKKERSGENERATIES DE KLERCK
Hello Bruges-gids Bernard De Klerck biedt zijn bakkerswandeling2 ‘Van Markt tot Katelijnepoort’ aan.
Bernard vertelt:
"In de Steenstraat, op de hoek van de Zilverstraat, was eertijds de patissiersfamilie Koentz, met Zwitserse roots, actief. Patissier Joye nam hier de oven over. Mijn tante, Nelly De Klerck (1928 - 2017), had een lange staat van dienst in deze Brugse must see van toen.
Een eeuw geleden baatte de Zwitser Rodolphe Fasnacht aan het Simon Stevinplein Patisserie Maison Suisse uit. Mede door de modernisering kende de zaak na de Tweede Wereldoorlog een echte heropleving. Zilveren Bruggelingen herinneren zich de tarte maison met gebonden krieken, het gratuit bijgeserveerde klein glaasje water, de draaiende schroefventilatoren aan het plafond …
In het peperkoekfabriekje ‘A l’Abeille’ op de hoek van de Kemelstraat bakte Henri Dubois reeds in 1872 zijn Pain d’Epices en andere specialiteiten van het huis zoals ‘illigmaakers’.
De bronzen Compostelaschelpen ingewerkt in het voetpad bij de Sint-Salvatorskathedraal brengen ons zo bij de madeleine, het kleine schelpvormige cakeje afkomstig uit Commercy in Lotharingen. Wie blijft onberoerd voor het verhaal erachter, een lijntje Proust en een recepttip?
Je verneemt de link tussen de Sint-Salvatorskerk en de op 14 januari 1765 in Brugge geboren broodbakker Hubertus De Clercq uit de Moerstraat.
En wie kent nog het Hubertusbrood tegen de razernij zoo bij menschen als bij beesten?
We monsteren het voormalig bakkersambachtshuis ‘De drie Meunycken’ met sierlijk smeedijzeren uithangbord op Steenstraat 19, vernemen wat een ‘Bakkersmesdag’ was en krijgen het verhaal achter Brugsche liefkoeken.
Sint-Niklaas(straatje) is de teaser om een aantal bakkersheiligen uit de rijskast te halen. Van Honoratus van Amiens over Nicolaas van Tolentino naar Agatha van Catania …
Wie herinnert zich de lang verdwenen industriële bakkerijen met politieke inslag in Brugge: de Katholieke Volksbakkerij Ons Brood met de legendarische broodvoerders Edmond Caestecker en Walter Ramon, de Bakkerij Werkerswelzijn en de Liberale Volksbakkerij De Koornbloem? Of de Coo?
Gaven er ook Brugse bakkers(zonen) hun leven voor het vaderland?
In de Wollestraat was de Banketbakkerij Tea-room van patissier Ludo(vic) Baeyens, met ook hier atelier in de kelder, tijdens het derde kwart van de vorige eeuw het mekka voor zoetekauwen. Studenten van het Europacollege kwamen er graag ontbijten en werden bediend door … mijn tante.
In de Breydelstraat lag (zoete)koekbakker Edouard Cornillie (1832 - 1915) geregeld in de clinch met wildplassers. Ook bakker Amand(us) Deman (1850 - 1933), zijn dochter Maria, en bij aanvang ook zijn zoon Maurice bakten koek bij de Garre.
De tien monumentale vergulde beelden op de gevel van de Burgerlijke Griffie zijn ontworpen door een bakkerszoon die zelf gehuwd was met een bakkersdochter uit de Smedenstraat.
We groeten Ceres, de in de maalderij- en bakkerijwereld geprezen Romeinse godin van de akkerbouw, in het bijzonder van het graan.
Tot 1745 was de Vismarkt van vandaag de koren- of graanmarkt waar o.m. bakkers hun aankopen deden. Graan doorverkopen mochten de bakkers niet: in 1668 waarschuwde het stadsbestuur voor het ‘slecht goedt … somtijdt gheminghelt met vuyligheyt’ dat ze verkochten.
Een korendrager stapt even met ons mee …
“Men zoekt niemand bachten den oven, of men heeft er zelve gezeten” liet Guido Gezelle (1830 - 1899) opnemen in Duikalmanak, zijn populaire scheurkalender. Tijd voor spreekwoorden en gezegden, zegswijzen en uitdrukkingen, sage of kortgedicht rond bakken, deeg en brood.
Toen ik een kind was waren er in de Katelijnestraat en de Mariastraat vijf warme bakkerijen w.o. de zaak van mijn ouders en de bakkerij Rosseel waar drie generaties de deegrol hanteerden. Velen herinneren zich het heel lekker brood, de mastellen, de ruggemaftjes … van de bakkers Rosseel. Om nog over de grote zwarte muizen in réglisse te zwijgen.
Van zijn met het wapenschild van de bakkers versierde grafsteen in de gevel van de Onze-Lieve-Vrouwekerk lezen we af dat de Brugse bakker Jacobus Lefebure op 25 september van het jaar 1800 overleden is.
Tot 1975 moesten de Brugse bakkers 150 verse broden per week leveren om de Brugse zwanen te voederen. De levering gebeurde bij de stedelijke plantsoendienst die daarvoor een beurtrol opstelde.
Tot 1913 had de gegoede bloemhandelaar Leon De Wulf, overgrootvader van voormalig korpschef Philippe De Wulf, aan het Minnewater zijn industriële bloemmolen, een meelfabriek met hoge schoorsteen.
In de Katelijnestraat 152 was tussen 1870 en aanvang 2020 ononderbroken een bakker actief. In 1870 startte hier Charles De Klerck, een oudoom van mijn vader Aloïs De Klerck (1924 - 1998) met een bakkerij. Hij werd opgevolgd door zijn dochter en schoonzoon, bakker Boivin. In 1948 werd de zaak overgelaten aan mijn ouders. Vanaf 1984 kwam bakker Koen De Fruyt, telg van een Moerbrugse bakkersfamilie, hier de oven heet houden.
Op het einde van de Katelijnevest bevond zich sinds 1481 of eerder de Hongersnoodmolen, een watermolen die o.m. gebruikt werd voor het malen van graan. Volgens J. Gaillard zou ook deze molen het bakkersambacht toebehoord hebben …"
PRAKTISCH
Data: 17, 24 en 31 mei + 21 juni 2024 (telkens om 10 u.)
Afspreekplaats: Markt (standbeeld)
Programma:
10 – 12.30 u.: eerste deel van de wandeling
12.30 – 14 u.: vrije lunchpauze in de buurt van de Vismarkt
14 – 15.30 u.: tweede deel van de wandeling
Het aantal deelnemers is telkens tot 16 beperkt.